امام صادق و قوانین فیزیک
یکی از قوانینی که جعفرصادق در فیزیک ابراز کرد قانون مربوط به کدورت اجسام و شفّاف بودن آنهاست.
امام صادق فرمودند: هر جسمی که جامد و جاذب باشد کدر است و هر جسم که جامد و دافع باشد کم و بیش شفّاف جلوه میکند.
از او پرسیدند که جاذب چه میباشد؟ او در جواب گفت: جاذبِ حرارت.
این نظریّۀ فیزیکیی که امروز میدانیم با یک الحاق، یک قانون علمی است به قدری جلب توجّه مینماید که آدمی حیرت میکند چگونه در نیمۀ دوم قرن هفتم میلادی، و نیمۀ اوّل قرن دوم هجری مردی توانسته است یک چنین نظریّۀ بدیع را ابراز نماید.
امروز اگر از یکصد نفر از افراد عادی بپرسند که چه میشود یک جسم کدر میگردد و جسم دیگر شفاف به نظر میرسد نمیتواند پاسخ بدهد. یعنی بگوید: به چه علّت آهن تیره است و بلور درخشان میباشد.
قانون فیزیکی امروز میگوید: هر جسم که أمواج حرارت به سهولت از آن عبور کند (یعنی هادی حرارت باشد) و امواج «الکترومانیه تیک» از آن عبورنماید (یعنی هادی الکتریسیته و امواج مانیهتیزم باشد) تیره است و درخشندگی ندارد.
اما اجسامی که حرارت به خوبی از آنها عبور نمیکند (هادی حرارت نیستند) و امواج الکترومانیهتیک را عبور نمیدهند (عایق میباشند) درخشندگی دارند.
جعفر صادق صحبت از امواج الکتریسیته و مانیهتیک (مغناطیسی) نکرد و فقط صحبت از حرارت نمود. با این وجود آنچه گفت با یک الحاق، مطابق با قوانین فیزیکی امروز است، و قوانین فیزیکی میگوید: علَّت اینکه بعضی از أجسام تیره است (مثل آهن) این میباشد که امواج الکترومانیهتیک از آنها عبور میکند، و به عبارت جامع، هادی است.
ولی اجسامی که حرارت از آنها عبور نمی کند یا اینکه با بُطْو عبور مینماید و مانع از عبور أمواج الکترومانیه تیک است (عایق میباشد) درخشندگی دارد.
نظریّۀ کلّی جعفرصادق در مورد علّت تیره بودن اجسام و درخشنده بودن آنها بر اساس جاذب بودن است. و بعد از اینکه از او توضیح خواستهاند گفته است:
اجسامی که جاذب حرارت باشند تیره میشوند و اجسامی که جاذب حرارت نمیشوند کم یا بیش شفّافیت دارند.
مسألۀ جاذب بودن هم مثل دو قطب متضادّ در نظریّۀ جعفر صادق خیلی جالب توجّه است، و همین موضوع سبب گردیده که نظریّهاش با قوانین فیزیکی امروزی در مورد علّت کدورت و شفّاف بودن اجسام مطابقت نماید.