دخترها و ریاضی

تحقیقات نشان داده است، عقب تر بودن دختران در درک مفاهیم ریاضی، علی رغم تصور عمومی، مربوط به ژنتیک نیست بلکه موضوعی کاملا فرهنگی است. در این گزارش راهکارهایی برای آموزش این دانش به دختران پیشنهاد شده است.

به گزارش خبرگزاری دانا، برگزیده شدن مریم میرزاخانی، دانشمند ایرانی به عنوان برنده جایزه انجمن ریاضیات امریکا، تنها یکی از خبرهایی است که این روزها از موفقیت دانشمندان زن ایرانی می شنویم. این در حالی است که هنوز در قرن 21، این باور عمومی وجود دارد که پسران بهتر از دختران ریاضیات را می فهمند.

نتایج تحقیقاتی اخیرا گاردین منتشر کرده است، نشان می دهد که دختران اگر در محیط مناسبی رشد کنند از توانایی برابر و حتی بالاتری نسبت به پسران در ریاضیات برخوردارند. چگونه می توان شرایط را برای شکوفایی استعداد های دختران در این زمینه ها فراهم کرد؟

دختران بهتر از پسران

مطالعات نشان می دهد که عملکرد دختران 15 ساله نسبت به پسران هم سن و سال خود در بسیاری از کشور ها کیفیت بالاتری دارد. محققان در یافته اند که اگر دختران در مناطقی عملکرد ضعیف تری در ریاضیات و علم از خود نشان می دهند دلیل آن محیط اجتماعی است.

تاکید بر عوامل اجتماعی در مورد ضعف ریاضیات در دختران امر جدیدی نیست. آخرین ازمون ریاضی که از برنامه ارزیابی بین المللی دانش آموزان، نتایج مشابهی در بر دارد. در برخی از کشور ها دختران پانزده ساله از پسران همسن و سال خود نمره برابر یا بالاتری گرفته اند. به لحاظ ژنتیکی آزمون ها نشان می دهند دختران تا حد زیادی قابلیت ریاضی دان شدن دارند. محققین سپس یافتند "در کشور هایی که پایین ترین مرتبه را از حیث برابری جنسیتی دارد بیشترین شکاف در عملکرد ریاضی دختران و پسران وجود دارد".

طبق نتایج دپارتمان آموزش امریکا، دخترانی که اعتماد بیشتری نسبت به توانایی های خود در ریاضیات و علم دارند بیشتر متمایل اند تا ریاضیات و علوم را انتخاب کنند و عملکرد بهتری خواهند داشت و مشاغل و رشته های ریاضی و علم محور را انتخاب خواهند کرد.

دپارتمان تاکید کرده است که ارتقای باورهای دختران درباره توانایی هایشان می تواند انتخاب ها و عملکرد های آنها را تغییر دهد. علی الخصوص زمانی که آنها از مدرسه ابتدایی وارد راهنمایی و دبیرستان می شوند.

اگر طبیعت بر توانایی دختران تاثیری نمی گذارد، چه عاملی موجب این تغییرات می شود؟ در اینجا چندین نکته از نظر متخصصین وجود دارد:

به دختر بچه ها تاکید کنیم که در جهانی علمی زندگی می کنیم

محققین در یک کنفرانس در باب علم در نیویورک چندین سال قبل بیان کردند که دختران به طور فزاینده ای درمقابل ایده "علم" موضع می گیرند و آن را همچون یک موضوع سخت و صلب رد می کرنند، در حالیکه آنها زمانی که تحت عنوان "علوم اجتماعی" به آنها آموزانده می شود بطور عجیبی مفتون همان اصول می شوند.

پیش بینی هوا، تغییرات جوی، آنچه می خوریم مریضی ها و حساسیت ها روش های نقل مکان برقی که تمام خانه ما را پر کرده، تمام حوزه های علم است که دنیای دختر ها را نیز محاصره کرده است. باید برای دختر بچه ها در این باره توضیح داد و اینگونه او را با علم و ریاضیات آشنا ساخت. نظریه علمی تخیل او را تحریک می کند زمانیکه به فعالیت های کنونی و خانگی مربوط می شوند.

دختران و نیمکره چپ مغز

دختران عموما پردازش اطلاعات را در قسمت چپ مغز که قسمت زبانیِ مغز انجام می دهند. با این حال دختران مفاهیم ریاضی را به طور زبانی ساختارکاوی می کنند. نگاه به چیزی روی سطح یا صفحه برای آنها کافی نیست. آنها باید درباره مسئله صحبت کنند. آنها باید درباره آن حرف بزنند.

دختران درباره رنگ نسبت به پسران حساسیت بیشتری دارند

استفاده از اسباب بازی های رنگ بندی شده و بلوک رنگی برای دسته بندی الگوها باید از سنین ابتدایی شروع شود. بلوک رنگی بخرید و با کودکانتان با آنها الگو بسازید.

از کد های رنگی بیشتر استفاده کنید

این بازی را با این ایده ترکیب کنید که چطور در خانه اشیا را می توان بر اساس رنگ سامان داد. درباره اینکه چگونه عمل دسته بندی را انجام می دهید، برای دخترتان صحبت کنید . تا برای کارهایی که برای اشیای رنگی انجام می دهید روایتی ساخته باشید . تقویم خانه خود را رنگی کنید و بر اساس رنگ ها از او تاریخ ها را بخواهید.

بلند خواندن دستورالعمل ها

آیا دخترتان دستورالعمل ها و نسخه های بازی ها، دستگاه ها، و دستور پخت غذا را بلند می خواند؟ وقتی کودک نهایتا این تجارب خانگی را انجام دهد، قادر خواهد بود تا مسیر های پیموده شده را در این میان دریابد. این تجربیات همچنین وی را قادر می سازد تا مسائل پیچیده تر را با شکستن به مسائل کوچکتر بررسی و نتیجه گیری نماید.

کیت های آموزشی

زمانی که دختربچه شما در ساختن بلوک های رنگی و الگو سازی تبحر یافت، برای او کیت بخرید. چرا که در کیت ها ساختن بر مبنای اجرای از روی دستور العمل رخ می دهد. حتی زمانیکه برنامه تا حد زیادی ساده است او را مجبور کنید تا سیر انجام کار را بلند توضیح دهد. توجه کردن به اینکه در این روایت کلامی دختر بچه ها چه مراحلی را از قلم می اندازند جالب است.

او را تشویق کنید که با قلب خود بیاموزد

گاهی دخترها زمانی که چیزی را متوجه نمی شوند آن را حفظ می کنند. اگر چه ممکن است شما ترجیح دهید که او آن را دریابد و بفهمد ولی گاهی همین به حافظه سپردن ( مانند جدول ضرب) قدم مهمی در کشف الگو ها محسوب می شود.

از دخترتان بخواهید که شکلی را از روی یک طرح بکشد و یا برای وی چیزی را تعریف کنید تا طرح آن را ترسیم کند

از وی بخواهید تصویری را ببیند و که شما نمی توانید ببینید و برای شما تعریف کند تا بتوانید آن را ترسیم کنید. از این طریق شما می توانید پیوند بین تصویر و کلمه را در ذهن وی قوت ببخشید؛ یا در واقع رابطه بین زبان و تصویر سازی را.

استفاده از پازل

پازل ها از رده فعالیت های بسیار مهم و مفید برای تقویت ذهن هستند. آنها الزایمر را به تاخیر می اندازند. جدول کلمات متقاطع نیز از این قسم اند.

هر گز پاسخ را به کودک خود نگویید

نکته مهمی که در حل مسئله ریاضی وجود دارد آن است که نیازی نیست که تمرین ریاضی دخترها، حتما منجر به حل جواب شود بلکه همین که کودک بتواند مسیر حل مسئله را تشخیص دهد قدم بزرگی محسوب می شود. اگر دخترتان بر روی مسئله ای اصطلاحا گیر کرده است نه وی را رها کنید و نه به او پاسخ را بگویید. بلکه وی را با سوالات متعدد به پرسش بکشید." چه کار باید کرد؟"، " چطور می توان را ساده تر کرد؟" و از این قبیل.

آشپزی، دنبال کردن دستورالعمل، استفاده توامان از علم و ریاضیات

وزن کردن، اندازه گیری و زمان سنجی همگی تمرین های ریاضیاتی هستند. پخت و پز بخصوص زمانی که می توان دید عمل الف روی ماده ب منجر به چیزی به نام ج می شود یک مقوله علمی محسوب می شود. اگر دخترها را تشویق کنید تا در اشپزخانه به تجربه کردن بپردازند، آزمایشات بیشتری در مدرسه انجام خواهد داد.

البته نکات دیگری نیز وجود دارد که می توان برای توسعه توانایی هایی دختر بچه ها به کار گرفت:

عباراتی نظیر اینکه "من در این کار خوب نیستم" یا "ریاضی من خوب نیست " را از آنها نپذیرید.

- کودک باید از خانه به مدرسه توانایی های خود را گسترش دهد. در واقع خانه باید اولین جا برای برخورد با مسائل ریاضیاتی علمی کتاب و ادوات الکترونیکی باشد.

- آنها را تشویق کنید کمتر تلویزیون ببینند و بیشتر کتاب بخوانند.

- به آنها الگوهای مناسبی از زنان ریاضیدان و دانشمند معرفی کنید.